GroenLinks-PvdA-Kamerlid Barbara Kathmann en Europarlementariër Kim van Sparrentak hebben samen met D66, SP en een brede coalitie aan experts en organisaties op het gebied van cyberveiligheid en privacy een brief geschreven aan het kabinet met een oproep om niet akkoord te gaan met een Europese surveillancewet waarover wordt gesproken.
De surveillancewet sloopt namelijk encryptie, en is daarmee een gevaar voor onze burgerrechten. Op het internet zorgt encryptie ervoor dat de berichtjes die je verstuurt, bijvoorbeeld via WhatsApp, alleen door jezelf en de ontvanger gelezen kunnen worden. Door deze techniek kunnen overheden, hackers of internetcriminelen niet zomaar meelezen met vertrouwelijke gesprekken. Daarmee blijft privé-informatie die we versturen veilig. En maar goed ook, want het recht op privacy en het briefgeheim staan in de Grondwet.
Vandaag wordt hoogstwaarschijnlijk duidelijk of het kabinet-Schoof stilletjes akkoord zal gaan met de Europese surveillancewet. Eerdere versies van deze wet zijn gesneuveld omdat Nederland samen met voldoende andere landen tegen het voorstel waren. Maar nu dreigt dit kabinet, onder druk van de regering van Orbán en in strijd met een duidelijke oproep van de Tweede Kamer, van positie te veranderen. Daarmee lijkt een meerderheid van Europese landen te ontstaan voor deze wet.
Volgens deze wet worden alle apps, zoals WhatsApp, Messenger of Signal, verplicht om alle verstuurde berichten te scannen op verboden inhoud. Daarmee wordt een achterdeurtje gecreëerd om encryptie te omzeilen en de overheid controle te geven op het berichtverkeer tussen mensen. Dat is een cadeautje voor autocraten, maar een harde klap voor de privacy van alle Europeanen.
Veiligheidsexperts zeggen dat dit een gevaar is voor de cyberveiligheid. Politie en organisaties op het gebied van kinderrechten zeggen dat dit geen effectieve maatregel is in het opsporen van misdaden, zoals seksueel misbruik. Privacy-experts waarschuwen voor het hellende vlak waarop je terechtkomt als mensen er niet meer op kunnen vertrouwen dat privé-correspondentie alleen een zaak is tussen verzender en ontvanger.
Omdat de Nederlandse regering op het punt staat om haar standpunt tegenover de nieuwe versie van deze wet te bepalen schrijft een brede coalitie van maatschappelijke organisaties en experts samen met politici van GroenLinks-PvdA, D66 en de SP een brief aan het kabinet om duidelijk te maken wat er op het spel staat. Kiest Nederland om de blokkade in Europa op te heffen en massasurveillance een feit te maken? Of komt het kabinet op voor de burgerrechten van honderden miljoenen Europeanen?
Het is nog niet te laat om deze wet te keren. Maar de tijd dringt.
Barbara Kathmann – Woordvoerder Digitale Zaken en Privacy, Tweede Kamerfractie GroenLinks-PvdA
Kim van Sparrentak – Europarlementariër GroenLinks-PvdA
