7.2 Actief buitenlandbeleid voor veiligheid, internationaal recht en mensenrechten

• Actief buitenlandbeleid. We voeren een actieve diplomatie om op te komen voor – onder meer – vrede en veiligheid, de internationale rechtsorde, mensenrechten, democratie, ontwapening, klimaat en biodiversiteit. We zetten ons in voor de vervolging van oorlogsmisdadigers. We zullen onze positie in de internationale politiek gebruiken om druk te zetten op de Iraanse autoriteiten om alle veroordelingen en doodvonnissen die verband houden met politieke uitingen onmiddellijk nietig te verklaren. We blijven aandringen op een onderzoek naar de misdrijven die zijn gepleegd door de Iraanse autoriteiten tijdens en in de nasleep van de recente massale demonstraties en stellen alles in het werk om de Islamitische Revolutionaire Garde op de Europese terreurlijst te plaatsen. Ook beperken we onze export naar Iran tot consumentengoederen, medicijnen en medische apparatuur ten behoeve van de burgerbevolking.
• Een sterker Europa in de wereld. We bevorderen dat Europa zijn geopolitieke invloed in de wereld versterkt door met één mond te praten. We pleiten voor versterking van de Europese diplomatie en voor het activeren van de EU-verdragsclausule die meerderheidsbesluitvorming mogelijk maakt op onderdelen van het buitenlands beleid.
• Investeren in defensie. Het is onvermijdelijk dat Nederland en Europa een grotere verantwoordelijkheid nemen voor de eigen veiligheid. Daarom voldoen we vanaf 2024 structureel aan de afspraak binnen de NAVO om minstens 2% van het bruto nationaal inkomen te besteden aan defensie. We gebruiken deze middelen om de basisgereedstelling, slagkracht en capaciteiten te versterken. We voeren niet opnieuw een opkomstplicht in, maar vergroten wel de mogelijkheden voor jonge mensen om kennis te maken met defensie. We hebben extra aandacht voor goede arbeidsvoorwaarden, opleidingen en hun diversiteit, een veilige werkomgeving en goede zorg voor veteranen.
• NAVO. We versterken via onze defensie-investeringen de Europese pijler van de NAVO en zo ook het gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid van de EU. We zetten ons in voor een trans-Atlantisch bondgenootschap dat goed let op democratische waarden binnen de NAVO zelf. We zetten ons in voor snelle toetreding van Zweden en Oekraïne houdt uitzicht op toetreding.
• Sterke VN. We willen de Verenigde Naties en internationale instellingen ondersteunen en waar mogelijk versterken: ze blijven het beste perspectief bieden op samenwerking aan wereldwijde vraagstukken en behouden wereldwijd een grote aantrekkingskracht. We mogen ze niet prijsgeven aan autocratische regimes die ze verzwakken of overnemen. Nederland zet zich in voor versterking en hervorming van de VN, als de belangrijkste instelling voor de aanpak van urgente mondiale en regionale veiligheidsvraagstukken. Ook zetten we ons in voor een meer democratische VN, die vrede en democratie in de wereld actief stimuleert.  Nederland wil een meer democratische en representatieve Veiligheidsraad met een EU-zetel. In Europees verband blijven we zoeken naar mogelijkheden om organisaties die vrede en recht belichamen te versterken, zoals de Raad van Europa en de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE).
• Internationale steun aan Oekraïne. Het beschermen van zijn grenzen, vrijheid en democratie kan Oekraïne niet alleen. Wij willen dat Nederland een leidende rol speelt in het bieden van omvangrijke militaire, humanitaire en economische steun. We bieden steun bieden bij versterking van de democratie, het bestuur, de rechtspraak en het terugdringen van corruptie. Bij steun voor de wederopbouw van Oekraïne hebben we oog voor het herstel van de ecologische schade en de opschaling van hernieuwbare energie. Nederland werkt ook actief (mee) aan vervolging van oorlogsmisdadigers. We reserveren voor de gehele kabinetsperiode een steunpakket voor Oekraïne.
• Rusland. Het Russische regime vormt onmiskenbaar het meest acute gevaar voor de Europese veiligheid. De illegale en gewelddadige invasie van Oekraïne is daarvan de ernstigste illustratie. We zetten ons over de volle breedte in om de Europese veiligheid en de internationale rechtsorde te verdedigen tegen Russische agressie. Onder meer via sancties, het afbouwen van afhankelijkheden, het wereldwijd isoleren van Rusland, het versterken van de veiligheid van buurlanden van Rusland, en het aanhoudend steunen van veranderingsgezinde Russische krachten. We blijven tegelijkertijd de hand uitreiken naar goedwillende Russische burgers. En we zoeken, indien Rusland van koers verandert, altijd naar mogelijkheden om tot rechtvaardige vrede en ontwapening te komen. Daarnaast erkent de Nederlandse staat de Holodomor als een genocide door hongersnood.
• MH17. De veroordeelden voor het neerhalen van vlucht MH17 moeten hun straf ondergaan. Hiervoor benutten we alle mogelijke diplomatieke en juridische kanalen. We blijven Rusland staatsaansprakelijk stellen.
• China. We maken ons sterk voor een eensgezind Chinabeleid van de EU. We blijven samenwerken en handeldrijven met China waar dit in ons belang is, maar doen tegelijkertijd meer om onze veiligheid en eerlijke handel te waarborgen; we versterken onze weerbaarheid en autonomie. We stellen concrete doelen voor diversificatie van toeleveringsketens en het beëindigen van ongewenste Chinese invloed binnen bedrijven en kritieke infrastructuur. We monitoren de voortgang en nemen zo nodig hardere maatregelen. We werken mee aan nieuwe EU-instrumenten om machtsmisbruik door China en andere handelspartners tegen te gaan, waaronder een verbod op de import van producten die zijn geproduceerd met dwangarbeid. We blijven China aansprakelijk stellen voor mensenrechtenschendingen, waaronder de genocide op de Oeigoerse minderheid. We maken, samen met Europese en wereldwijde bondgenoten, aan China duidelijk dat steunverlening aan de Russische oorlog in Oekraïne of een aanval op Taiwan ernstige consequenties zal hebben.
• Israël – Palestina. In het Israëlisch-Palestijnse conflict streven we naar een rechtvaardige tweestatenoplossing. Alle vormen van geweld veroordelen we: ze brengen in dit asymmetrisch conflict de oplossing niet dichterbij. We verzetten ons tegen de bouw van Israëlische nederzettingen op Palestijns grondgebied en tegen de economische belemmeringen die de Palestijnen hard raken en duurzame vrede in de weg staan. Dit doen we door de relatie met Israël afhankelijk te maken van respect voor internationaal recht, zoals de EU-Israël associatieovereenkomst voorschrijft. Nederland bepleit dat de visumvrijstelling voor het Schengengebied wordt opgeschort voor kolonisten uit de nederzettingen. We staan niet toe dat producten die geproduceerd worden door kolonisten in de bezette gebieden hier verhandeld worden en bepleiten een verbod op economische relaties met illegale nederzettingen. Nederland levert een actieve bijdrage bij de VN en aan het Internationaal Gerechtshof in de lopende zaak aangaande de legaliteit van de bezetting. Bij het niet-naleven van VN-resoluties en het verder schenden van mensenrechten, neemt Nederland de nodige maatregelen zoals het opschorten van de EU-Israël associatieovereenkomst en het stopzetten van militaire samenwerking. Nederland roept de Israëlische regering op om een einde te maken aan de militaire detentie van kinderen. Waar de Internationale Gemeenschap nog steeds pleit voor een onafhankelijke Palestijnse Staat, laat diezelfde gemeenschap nog steeds toe dat deze steeds meer onmogelijk wordt gemaakt door de Israëlische nederzettingenpolitiek. Nederland komt ook actief op voor de rechtsstaat en het democratisch bestel in Israël en de Palestijnse Gebieden, waarbij gelijke rechten van alle bevolkingsgroepen worden gewaarborgd. Nederland dringt er bij het Israëlische en Palestijnse leiderschap op aan om vrije verkiezingen te organiseren waarbij deze gelijke rechten worden gewaarborgd.
• Internationaal Strafhof Den Haag. Samen met de EU ijveren we ervoor dat meer landen, waaronder de Verenigde Staten, zich aansluiten bij het Internationaal Strafhof, en dat verdachten tegen wie een arrestatiebevel is uitgevaardigd – waaronder de Russische president Poetin – worden uitgeleverd aan het Hof.
• Universele mensenrechten. De universele rechten van de mens zijn en blijven een hoeksteen van onze internationale inzet. We voeren daarom een ambitieus en effectief mensenrechtenbeleid. We wegen de mensenrechtensituatie sterk mee in al onze inzet, bilateraal en multilateraal. We zijn transparant in de afwegingen die we maken in de samenwerking met bijvoorbeeld autocratische staten of wanneer we wapens leveren aan democratieën. We zetten ons in voor het naleven van het VN-Kinderrechtenverdrag.
• Een sterke civil society. Ter bevordering van mensenrechten en democratie steunen we het maatschappelijk middenveld wereldwijd. Ngo’s, democratische vakorganisaties, activisten en mensenrechtenverdedigers zijn vaak de enigen die intern een dam kunnen opwerpen tegen aantasting van de rechtsstaat en het afglijden naar dictatuur. Ook beschermen we het recht op protesteren, en steunen we initiatieven die de democratische deelname van jongeren aanmoedigt. Nederlandse ambassades en maatschappelijke organisaties rusten we beter toe om hen te ondersteunen en we trekken hiervoor meer middelen uit. We gaan in onze inzet sterk af op hun inschatting van wat ter plaatse effectief is. Gezien de conclusies van mensenrechtenorganisaties zoals Human Rights Watch en Amnesty International, ondersteunen wij het uitvaardigen van arrestatiebevelen voor verdachten van misdaden tegen de menselijkheid die gepleegd zijn door sleutelfiguren binnen autoritaire regimes.
• Gendergelijkheid en minderheden. We zetten ons over de volle breedte in voor gendergelijkheid. We willen een feministisch buitenlandbeleid met niet alleen woorden, maar ook daden, inclusief de inzet van concrete hulp, handelsafspraken, inspraak of sancties die gendergelijkheid ten goede komen. Bij al het externe beleid hebben we oog en oor voor de meest kwetsbare groepen, waaronder seksuele en genderminderheden en inheemse gemeenschappen.