Klimaattop zet voor het eerst stap naar fossielvrije toekomst

Demonstranten tegen fossiele subsidies tijdens de Klimaattop (COP28) in Dubai in 2023.

Voor het eerst is het op een klimaattop gelukt om afspraken te maken over het stoppen met olie, kolen, en gas. Een flinke stap vooruit richting een fossielvrije toekomst.

Nadat de onderhandelingen op de klimaattop in Dubai de blessuretijd ingingen, lukte het deze ochtend om tot een akkoord te komen. Een compromis tussen ambitieuze landen die helemaal willen stoppen met fossiele brandstoffen – en olielanden die de verkoop daarvan willen doorzetten. Het is een compromis in de goede richting, besluiten Mohammed Chahim en Bas Eickhout.

Onderhandelingen in blessuretijd

Nadat de onderhandelingen op de klimaattop in Dubai de blessuretijd ingingen, lukte het woensdagochtend om tot een akkoord te komen.

De vraag die als een zwaard van Damocles boven deze COP hing: is er een akkoord mogelijk over het uitfaseren van fossiele brandstoffen? Deze klimaattop was een unieke kans om als wereld het einde van het fossiele tijdperk in te luiden. Met de inzet van de EU is dat voor de energiesector gelukt.

De tijd van olie, gas en kolen loopt ten einde. Duurzame energie is de toekomst. Dat is volstrekt logisch, want de wetenschap is glashelder: we moeten stoppen met fossiele brandstoffen, willen we het klimaat niet onomkeerbaar laten veranderen. Alleen als we stoppen met fossiel, hebben we een kans om de opwarming tot 1,5 graad te beperken. Dat het eindelijk gelukt is om hier afspraken over te maken, is dan ook een overwinning voor Europa, andere ambitieuze landen, en activisten met wie we zij aan zij streden in Dubai.

Achterdeurtjes nog op een kier

Er staat nog wel een aantal achterdeurtjes op een kier die we graag gedicht hadden gezien. De eindconclusie focust nu op de uitfasering van fossiele brandstoffen in de energiesector. Hoewel de energiesector veruit de belangrijkste sector is waar dit moet gebeuren, laat dit nog ruimte om fossiele brandstoffen te gebruiken in andere sectoren.

En in de finale tekst worden landen opgeroepen om ‘geleidelijk weg te gaan van fossiele brandstoffen in het energiesysteem’. Dit mocht voor ons nog strenger. Maar met die werkpunten kunnen we op de volgende klimaattop aan de slag.

Klimaatverandering bestrijden op alle fronten

Het klimaatakkoord spreekt over meer dan alleen fossiele brandstoffen. Ook op andere vlakken hebben we belangrijke afspraken weten te maken. Zo is er de toezegging om het mondiale aandeel van hernieuwbare energie te verdriedubbelen. En landen moeten aan de slag om hun energie-efficiëntie te vergroten.

We hebben niet alles bereikt wat we wilden, maar wel stappen gezet in de goede richting. Er moest gezocht worden naar een compromis, en het resultaat is een goed compromis. Goed klimaatbeleid is geen of-ofverhaal, maar een en-enverhaal. Klimaatverandering moeten we bestrijden op alle fronten. Europa zal hierin een koploper moeten blijven en komend jaar zelf zijn ambities moeten verhogen. Wij blijven ons hiervoor inzetten in het Europees Parlement.

Er waren veel redenen om sceptisch te zijn over deze klimaattop. Georganiseerd in een land dat veel olie uit de grond haalt met als voorzitter ook nog eens de CEO van het staatsoliebedrijf. Maar het is, mede dankzij de aanhoudende druk van activisten, toch gelukt om concrete stappen te zetten. Landen kunnen aan de slag om de toezeggingen om te zetten in actie.

Hoog contrast