Gaan GroenLinks en de PvdA samen in een nieuwe partij?

Leden van de PvdA en GroenLinks bepalen op 21 juni of de PvdA en GroenLinks moeten opgaan in één nieuwe politieke partij. Als er vóór gestemd wordt, dan beginnen de partijen met het oprichten van een nieuwe gezamenlijke partij. We gaan dan aan de slag met alle voorbereidingen. Bijvoorbeeld over hoe de partij gaat heten, de statuten, en de organisatiestructuur. Dit wordt door de partijbesturen voorbereid in een concreet voorstel. In 2026 leggen we dit voor aan de leden van beide partijen. Pas als het voorstel is aangenomen, is er een nieuwe gezamenlijke partij. Tot dat moment blijven GroenLinks en de PvdA zelfstandig bestaan. 

Tijdens het congres van 21 juni 2025. De partijbesturen leggen via een motie de vraag voor aan de leden. Hierover kan vervolgens gestemd worden. In aanloop naar het congres ontvangen alle stemgerechtigde leden hierover een mail met verdere instructies. Op het congres is er ruimte om met elkaar in gesprek gaan. Daarna gaan we stemmen. Als je er niet fysiek bij bent, kun je online je stem uitbrengen.

Als we op 21 juni 2025 het principebesluit nemen om een nieuwe partij op te richten, starten we direct met de voorbereidingen. We werken in samenspraak met de leden een concreet voorstel uit. Dit definitieve voorstel leggen we in 2026 aan de leden voor.

Bij de oprichting van een nieuwe partij komt namelijk veel kijken. Zo moeten we beslissen wat de nieuwe naam en het logo worden. Maar ook een effectieve organisatie bouwen, statuten schrijven, en de verenigingsstructuur inrichten. Onze leden beslissen uiteindelijk hoe de nieuwe partij eruit komt te zien. Daarvoor organiseren we een zorgvuldig en open inspraakproces. Uiteraard nemen we onze leden hierin mee, zodat ze goed geïnformeerd hieraan kunnen deelnemen.

Inspraak leden nieuwe partij

In het kort: op basis van de vele gesprekken die we de afgelopen tijd in de partij hebben gevoerd en nog gaan voeren, maken de partijbesturen en de wetenschappelijke bureaus een eerste versie van de statuten, reglementen en een beginselmanifest. Alle leden kunnen hierop amendementen en voorstellen indienen. Een geloot ledenberaad met leden vanuit beide partijen bespreekt deze voorstellen. Het beraad beslist zelf over een deel van de wijzigingsvoorstellen, zoals kleine tekstuele aanpassingen. En het beraad krijgt het mandaat om te bepalen welke voorstellen in stemming gebracht moeten worden. Over die amendementen kunnen alle leden vervolgens online hun stem uitbrengen.

Tijdens het oprichtingscongres in 2026 stemmen de leden uiteindelijk over het gehele voorstel.

Uitgebreid stappenplan oprichting nieuwe partij

1. Stap één: brede en specifieke raadpleging
   De partijbesturen maken de eerste versies van de statuten, reglementen en het beginselmanifest. Ook dat is een gezamenlijk proces. Daarbij wordt input gevraagd van verschillende geledingen binnen de partijen. Vervolgens kunnen alle leden reageren. Dat kan op twee manieren:
   • Door amendementen in te dienen.
   • Of door meer algemene opmerkingen of aandachtspunten aan te leveren.

   De reacties worden meegenomen naar de volgende stap.

2. Stap twee: geloot ledenberaad
   Een groep gelote leden vormt een ledenberaad. Dit is een moderne vorm van ledendemocratie waar GroenLinks en de PvdA de afgelopen jaren goede ervaringen mee hebben opgedaan. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat dit zorgt voor meer inclusieve besluitvorming, omdat ook leden die normaal gesproken niet meedoen aan het politieke debat een stem krijgen. En door loting vormt de groep een goede doorsnede van de partijen. In het binnen- en buitenland zijn er inmiddels veel mooie voorbeelden van deze vorm van democratie.Het ledenberaad bespreekt onder leiding van professionele en onafhankelijke gespreksleiders de voorstellen en amendementen uit stap één. Daarnaast zijn de wetenschappelijke bureaus, inhoudelijke experts en leden van het partijbestuur aanwezig om mee te praten en expertise te delen. Het ledenberaad heeft de taak om:

   a) Amendementen en voorstellen goed te keuren of af te wijzen.
   b) Amendementen en voorstellen voor te leggen aan alle leden, zoals uitgelegd in stap drie.

3. Stap drie: stemming onder alle leden
   Na het ledenberaad worden de overgebleven amendementen voorgelegd aan alle stemgerechtigde leden van GroenLinks en de PvdA. Dit gebeurt via een online stemming. Tijdens het oprichtingscongres in 2026 stemmen de leden over het definitieve voorstel. Uiteindelijk is het dan aan de beide partijen of ze wel of niet instemmen.

Bij de oprichting van een nieuwe partij komt veel kijken. Bijvoorbeeld beslissen wat de naam en het logo worden. Maar ook het bouwen van een effectieve organisatie, het schrijven van statuten, en het inrichten van de verenigingsstructuur. Zoiets kost tijd en daarmee gaan we aan de slag zodra het besluit genomen is.

Alle leden en belangstellenden kunnen de komende tijd hun mening hierover geven. Zo bouwen we samen aan een links-progressieve beweging waarbij iedereen zich welkom weet. Kijk bij Samen Vooruit op welke manier je nu al kan meedoen, en welke activiteiten we organiseren.  

De wetenschappelijke bureaus werken op dit moment samen met mensen binnen en buiten de partijen, non-profits, en experts uit de publieke sector aan de inhoud van onze nieuwe beweging. Zij zullen dit zeer binnenkort presenteren. Tijdens en na het congres krijgen de leden nog ruim de gelegenheid om aanvullingen te doen en feedback te geven.

Wil je nu al meepraten over de inhoud? Bekijk wanneer we bij je in de buurt zijn:

🗓️ Naar de agenda

Jazeker. Door heel het land organiseren we gesprekken. Alle leden en belangstellenden kunnen bijdragen aan de nieuwe beweging en hun mening hierover geven. Check deze pagina om te zien wanneer we in de buurt zijn en hoe je mee kan doen.  Ook op het congres zullen we uitgebreid met elkaar in gesprek gaan. 

De PvdA en GroenLinks hebben de afgelopen jaren grote stappen gezet in de samenwerking. In de Tweede Kamer, Eerste Kamer, een aantal provincies en vele gemeenten zijn de partijen politiek al volledig samengesmolten. Dat betekent dat er gezamenlijke fracties zijn die werken met één politiek programma. Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2026 zal dit in bijna 90% van de gemeenten ook het geval zijn.  

De verenigingen van GroenLinks en de PvdA zijn echter nog helemaal los van elkaar. Dat past niet goed meer bij de intensieve politieke samenwerking die we inmiddels hebben. Door onze krachten volledig te bundelen, en dus samen een nieuwe partij te starten, zijn we nog beter in staat om onze idealen dichterbij te brengen.   

Als er tegen gestemd wordt, blijven we op de huidige manier samenwerken.

Dat klopt. Met dit besluit bepalen we een jaar eerder hoe we als partijen samen verder willen. De afgelopen tijd zijn we namelijk steeds intensiever gaan samenwerken. Bijna 90% van de lokale afdelingen heeft besloten om samen te gaan tijdens de volgende gemeenteraadsverkiezingen. En ons land is toe aan een andere, eerlijke koers. De internationale instabiliteit neemt toe en ook Nederland verandert in rap tempo. Dit radicaal-rechtse kabinet rommelt voort en kan elk moment omvallen. Door nu duidelijkheid te creëren over onze gezamenlijke toekomst kunnen we ons volle bak gaan richten op waar we het allemaal voor doen: de wereld veranderen.   

Mocht dat gebeuren, dan vragen we gelijk in een online referendum aan de leden of GroenLinks en de PvdA samen moeten opgaan in één nieuwe politieke partij.

Leden van GroenLinks zijn stemgerechtigd als ze minimaal drie maanden lid zijn van de partij en hun contributie hebben betaald. Leden van de PvdA moeten ten minste een maand lid zijn én een keer contributie betaald hebben. Als je korter geleden lid bent geworden, kun je helaas niet meedoen aan de stemming. 

Ja. We denken dat links-progressieve partijen zoveel mogelijk de krachten moeten bundelen. We moedigen iedereen aan die staat voor groene en sociaaldemocratische waarden om zich bij ons aan te sluiten.

Tot het oprichtingscongres verandert er niks voor lokale afdelingen. Na het oprichten van de nieuwe partij zullen onze verenigingen ook lokaal opereren als één nieuwe partij. Dat betekent dat de lokale afdelingen van beide partijen zullen samengaan. Vanuit de landelijke partijorganisaties zal dit proces worden ondersteund. 

In de gemeenten waarin GroenLinks en de PvdA in 2026 als losse partijen meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen, kunnen twee aparte fracties blijven tot 2030. 

De volgende verkiezingen van de provinciale staten zijn pas na het oprichtingscongres. Dat betekent dat de nieuwe partij tegen die tijd is opgericht en GroenLinks en de PvdA niet meer als zodanig bestaan. In alle provincies wordt er dan dus gezamenlijk deelgenomen als de nieuwe partij.

Als we één partij worden in 2026 dan heeft dit ook impact op de vorm van de samenwerking in Europa. De partijbesturen zijn dit in kaart aan het brengen en gaan hierover ook met de leden in gesprek. De inzet is in ieder geval erop gericht om in beide politieke families actief te blijven. Als er een keuze moet worden gemaakt tussen de twee partijfamilies, dan is het aan de leden om hier gezamenlijk een keuze over te maken.